Drukuj
Utworzono: środa, 08, sierpień 2012 Opublikowano

Historia obiektów

- Gmach Centralny Powiatowej Kasy Chorych

Budynek główny Zakładu Lecznictwa Ambulatoryjnego  w Chrzanowie, przy ul. Sokoła 19, oddano do użytku w roku 1927. Inwestycja ta kosztowała Kasę Chorych 712,1 tys. zł i jak na owe czasy był to "gmach nowoczesny, w którym zastosowano nowe zdobycze w zakresie higieny - sale są duże, widne, wiele w nich powietrza i słońca".
Było tu, na trzech kondygnacjach, 71 sal, w których umieszczono "całą administrację Kasy, ambulatoria oraz szpital chirurgiczny (na 70. łóżek)". Gmach posiadał centralne ogrzewanie i własne ujęcie wody.

- Powiatowy Ośrodek Zdrowia

Gmach obecnej przychodni przy ul. Kościuszki 14, pełnił przed II wojną funkcję Powiatowego Ośrodka Zdrowia. Powstał dzięki zabiegom powiatowego inspektora sanitarnego, dra Józefa Batki. To on przez kilka lat organizował na ten cel zbiórki pieniężne, aż w latach 1927-30, wybudowano duży, piętrowy gmach, kosztem 170 tys. zł.
Jak wówczas pisano (Jan Pęckowski, "Chrzanów", str.208), "Budynek posiada 20 ubikacyj do celów leczniczych, w których funkcjonują: 1) przychodnia przeciw-gruźlicza, 2) przychodnia przeciw-jaglicza, 3) przychodnia dla chorób wenerycznych, 4) przychodnia dentystyczna, 5) przychodnia dla niemowląt, 6) biuro sanitarne magistratu dla ubogich, 7) lampa kwarcowa, 8) laboratorium chemiczno-bakteriologiczne". Roczny budżet ośrodka wynosił przeciętnie 24 tys. zł.

- Szpital Powiatowy

Nie istniejący dziś gmach Powiatowego Szpitala im. Józefa Piłsudskiego w Chrzanowie przy ul. Szpitalnej, wybudowano w latach 1929-33. Do zrealizowania tej wielkiej inwestycji najbardziej przyczynili się:  ówczesny starosta chrzanowski - dr Mieczysław Łęcki oraz Kasa Chorych. Dopiero gdy ta ostatnia przystąpiła do spółki ze starostwem, budowa nabrała rozmachu i tempa.
W obiekcie, mającym trzy pietra, były łącznie 83 sale, trzy klatki schodowe, winda oraz taras na dachu, służący do "kąpieli słonecznych i powietrznych". Budynek posiadał "centralne ogrzewanie, urządzenia sterylizacyjne i dezinfekcyjne, pierwszorzędnie urządzone sale operacyjne i inne, najnowsze zdobycze szpitalnictwa".

Pacjenci Kasy Chorych

W pierwszym, zachowanym Sprawozdaniu z działalności Powiatowej Kasy Chorych w Chrzanowie za 1927 rok, podano, iż należało do niej wówczas 22.289 osób (19.115 mężczyzn i 3.174 kobiet) oraz obejmowała ona opieką 35.737 członków ich rodzin. Wszystkim udzielono łącznie w ciągu tego roku 162.385 porad, z czego 56.670 tzw. porad pierwszych, 101.101 porad dalszych i 4.614 porad w domu chorego.
Lecznictwo prowadzono w siedmiu ambulatoriach: w Chrzanowie, Jaworznie, Szczakowej, Sierszy, Trzebini, Krzeszowicach i Libiążu. Własną aptekę otwarto w Chrzanowie. Na świadczenia dla członków Kasa wydała niemal 2 mln zł (72,4 proc. ogółu dochodów), średnio po 89,57 zł na członka.

Pracownicy Kasy Chorych

Koszty osobowe wyniosły w 1927 roku 145.676 zł, a Kasa zatrudniała wtedy 102 osoby. Najwięcej lekarzy - 19 (w tym m.in.: 6 w Chrzanowie, 5 w Jaworznie, po 2 w Trzebini i Krzeszowicach). Urzędników administracyjnych było 18 (w tym 11 w Chrzanowie). Ponadto na etatach utrzymywano m.in.: 5 woźnych, 4 stróży, 4 woźniców i jednego kierowcę. Na stanie posiadano także 6 koni.

Problemy Kasy Chorych

Jak wynika ze Sprawozdań Kasy za kolejne lata, najpoważniejszymi problemami był wysoki stan zaległych opłat (około 20 proc.) oraz wypłata świadczeń związanych z częstymi wypadkami przy pracy.
Ponadto, co podkreślono w Sprawozdaniu za rok 1928, "Dużą szkodę wyrządzają Kasie i ubezpieczonym niesumienne jednostki spośród ubezpieczonych przez symulację choroby." Nazwano to "złem, które musi być z całą energią zwalczane". Bo za "uratowany grosz w tej walce, niejeden członek złożony ciężką niemocą, mógłby odzyskać zdrowie".
W roku 1929, Kasa chrzanowska zajęła drugie miejsce w Polsce pod względem wysokości zasiłków chorobowych. Ten "niepokojący objaw" - wynikający z naporu bezrobotnych na świadczenia pieniężne, częściowo opanowano, gdyż "Kasa ma inne cele do spełnienia, a o bezrobotnych troszczy się instytucja specjalnie do tego celu powołana".